ویلای شمس

نوع پروژه: ویلا- مسکونی ؛طراحی : گروه معماری کارند؛ کارفرما: آقای ماشاالله شمس الواعظین

ویلای شمس در یک زمین کشاورزی(باغ) طراحی شده است. کارفرما جهت تامین فضای خصوصی و دورتر از محیط باغ و محل اسکان کارگران، فضایی به مساحت تقریبی ۶۰۰۰ متر مربع را جهت احداث ویلا و محوطه سازی در نظر گرفت. برای کنترل آبیاری باغ، کارفرما نیازمند احداث استخری به ظرفیت ۲۵۰۰ متر مکعب بود که همزمان با مراجعه به طراح و سفارش طرح اقدام به شروع عملیات خاکبرداری استخر در محدوده ی فضای خصوصی مذکور نمود و در این راستا نظر طراحان پروژه نیز به کارفرما ارائه شد. استخر به شکل U در نظر گرفته شد و فضای میانی استخر به مساحت ۳۹۵ متر مربع به محل احداث ویلا اختصاص یافت. (در طول زمان احداث پروژه، کارفرما اقدام به ساخت یک استخر دیگر به ظرفیت ۱۸۰۰ متر مکعب در ضلع جنوبی پروژه نمود.)


ایده‌ی طراحی

شرایط مکانی پروژه (اقلیم گرم و خشک و قرارگیری بنا در میان آب) فرصت بازخوانی معماری کوشک را برای ما فراهم نمود. بر این مبنا، دغدغه ی اصلی ما ضمن فراهم نمودن شرایط آسایش در دل کویر، ایجاد ارتباطی معنادار با معماری ایرانی و کوشک بود. در طراحی این بنا سعی کردیم مفاهیم پایه در معماری کوشک را اقتباس و آن را به زبانی امروزی بازگو کنیم.

پرو خالی

تضاد میان پر و خالی، نحوه ی اتصال فضای تهی داخلی با مرز ساختمان و بیرون، حفظ هندسه ی کلی و تمامیت قابل ادراک، تاکید بر فرایند ورود به ساختمان و ایجاد تنوع فضایی و دیدهای متقاطع در فضاهای بسته و نیمه باز از موارد مورد نظر در طرح پروژه بوده است.

هندسه

در طراحی ویلای شمس ، جهت دستیابی به تمامیت در طرح، از شکل مکعب با تاکید بر هندسه ی چهار تایی(۴ دیوار جانبی) استفاده شده است. مکعب شکل‌گرفته از اتصال این چهار دیوار، پوسته‌ای است برای جمع‌آوری فضاهای نیمه‌باز و بسته درون، زیر یک سقف و ایجاد تمامیت بنا. در طراحی پروژه، از قرار دادن فضای تهی داخلی در مرکز هندسی و تقلید از نمونه سنتی کوشک پرهیز شده است و در عوض، سطوح نیمه‌باز به شکل پیچیده چند L متقاطع در ضلع‌های شمال، شرق و جنوب ساماندهی شده‌اند.

فضای تهی

در طراحی این بنا از قراردادن فضای تهی داخلی در مرکز هندسی و تقلید از نمونه ی سنتی کوشک پرهیز شده است. در عوض، سطوح نیمه باز به شکل چند L متقاطع در ضلع های شمالی، شرقی و جنوبی پروژه ساماندهی شده اند، به نحوی که اتصال فضاهای نیمه باز با یکدیگر حفظ شود و دیدهای متقاطع داخلی در پروژه ایجاد شود.

ورودی

با توجه به قرارگیری ویلا در میان آب، ورود به ساختمان اهمیت ویژه‌ای یافت؛ مجموع پل و نمای شرقی برای تاکید بر فرآیند ورود و ایجاد تعریفی نو از ایوان طراحی شده است.

قرارگیری دو دیوار پیرامونی در ضلع شرقی و دو ستون از بتن نمایان به شکل متقارن، تصویر ورودی کوشک هایی نظیر هشت بهشت را به ذهن متبادر می سازد. برای جلوگیری از تکرار نمونه های متقارن، موقعیت پرده ی فلزی(که در ورودی در طبقه ی اول و محل کولرها در طبقه ی دوم را می پوشاند) و پل، خارج از محور تقارن طراحی شد. ضمنا در طراحی ویلای شمس بخشی از سقف طبقه ی دوم نیز برای تاکید بر ورودی و ایوان به صورت باز و سایه انداز طراحی شده است. تراس طبقه ی دوم به مانند موارد مشابه در کوشک ها یک پلان عقب تر از نمای اصلی طراحی شد.

در ضلع غربی ویلا برای جلوگیری از دریافت بیش از حد تابش خورشید، تامین دید به استخر و استفاده از انعکاس نور بر روی آب، ارتفاع پنجره‌ها به یک متر محدود شده است.