موزه علوم تهران

نوع پروژه: فرهنگی- موزه؛ طراحی: گروه معماری کارند؛ کارفرما: دانشگاه تهران و شهرداری تهران

موزه علوم تهران- ملاقات با علم از درگاه فرهنگ و زندگی

 موزه علوم بستری برای بودن در گفتگو با شهروندان از درگاه دانش و فنآوری با هدف پرورش شهروند دانا است. در این ارائه تلاش شده است پاسخی واقع‌بینانه به پرسش­های بنیادین این پروژه داده شود. از یک سو چیستی این بنا و نسبتش با شهر و دانشگاه تهران قابل تأمل است و از سوی دیگر،  پاسخ به چالش­های معماری اهمیت دارد به طوری که در عین شاخص بودن کمترین مداخله را در بستر طبیعی موجود ایجاد کند.


ایده اصلی

ایده اصلی پروژه بر ارتباط میان انسان، محیط و علم استوار است. بر این اساس، طرح موزه در ساحتی همخوان با زیست جهان ایرانی و همسو با دغدغه جامعه بنیان نهاده شده است.  مواجهه با علم به گونه‌ای است که علم و فنآوری در گفتمانی بین‌رشته‌ای در ارتباط با نیازهای شهروندان و منطبق با توسعه پایدار در قاب شهر تهران مطرح می‌شود. گویی شهر تهران با تمام هستی­اش به مثابه اثری زنده در همصحبتی میان دیدارکنندگان از بنا حضور دارد.  موضوعات مرتبط با محیط زیست تهران اولویت نخست محتوای نمایشی است.

در سطح کلان ضمن حفظ وضعیت موجود، تلاش شده است با بازتعریف ظرفیت­های بالقوه محوطه مانند پارک مجاور و فضای پشت ساختمان موجود، به عنوان نمایشگاه فضای باز، پیوندی محتوایی با بنا ایجاد شود.  قرارگیری پارکینگ مجموعه در بدو ورود به پروژه، امکان دسترسی سواره را فراهم کرده و وجود خودروهای برقی در محل، دسترسی افراد را از پارکینگ به بنای اصلی تأمین می‌کند.

طرح

در پاسخ به چالش طراحی بنایی شاخص و نمادین با کمترین میزان مداخله و اثرگذاری بر محیط طبیعی، موقعیت بنا روی تپه انتخاب شد تا ضمن دارا بودن دسترسی پیاده و سواره‌ی مناسب، کمترین تخریب را در بستر طبیعی ایجاد کرده و از ظرفیت‌های بالقوه محل استفاده کند. معماری بنا در سه سطح فضایی اهمیت پیدا می‌کند. سطح اول بام است که به عنوان نظرگاه تهران عمل می‌کند. سطح میانی از یک سطح شیشه‌ای بزرگ تشکیل شده و تالار های موضوعی مرتبط با شهر تهران در آن جای دارد. سطح سوم که بخش خاکبرداری شده‌ی بناست، از یک معماری مبتنی بر توده و دیوارهای بتنی ضخیم بوده و تداعی‌کننده‌ی فضای یخچال‌ها و آب‌انبارهاست. مابقی نمایشگاه­ها در این بخش پیش بینی شده است.