همدان هگمتانه است، محلی برای گرد هم آمدن و حال طرح جامع غار علیصدر به عنوان مستمسکی برای این امر چگونه می تواند به این مهم نایل شود ؟

معضلات زیست محیطی- رویکردی پایدار

پاسخ گویی به سوال بالا با در نظر گرفتن معضلات زیست محیطی کبودر آهنگ و بارگذاری بالای اقامت در منطقه همراه شد. این مساله ما را بر آن داشت که ایده اولیه طراحی طرح جامع  علیصدر همدان را بر پایه الگوی توسعه پایدار قرار دهیم.

نتیجه این طرح با در نظر گرفتن تمامی وجوه الگوی پایدار مجموعه ای خودبسنده است. مجموعه ای که قادر به تامین غذا و انرژی خود است. در عین حال کمترین مداخله را بر ماهیت سایت طبیعی ای که در آن واقع شده است، خواهد داشت. مجموعه ای وابسته به انرژی های تجدید پذیر با بهره گیری از راهکارهای جمع آوری آب و بازیافت زباله. مجموعه ای که امکان اشتغال ساکنین محلی و روستاییان همجوار را فراهم می سازد. مجموعه ای نمونه که می تواند الگوی ای موثر برای شهرهای جدید و نوپا در منطقه گردد.

گردشگری چندگانه

روشهای اشتباه کشاورزی موجب صدمات جدی به ذخیره آبهای زیرزمینی شده است و یکی از عوامل ایجاد فروچاله ها در کبودرآهنگ است. بر این اساس، یکی دیگر از اهداف طراحی، شکل گیری مجموعه نمونه کشاورزی تعریف شد.

راهکارهای مختلفی در جهت کاهش صدمات زیست محیطی در منطقه در طرح در نظر گرفته شد. مسایلی مانند آموزش، برگزاری نمایشگاه محصولات و تجهیزات کشاورزی و ارائه راهکارهای کشاورزی نوین در گلخانه های هیدروپونیک با هدف کاهش مصرف آب و کودهای شیمیایی و توسعه محصولات ارگانیک.

پیشینه ابن سینا، پتانسیل کشاورزی و طبیعت بکر منطقه، امکان بهره گیری از عملکردهای مرتبط را فراهم می آورد. مجموعه باغ گیاهان دارویی همجوار مجموعه سلامت در نظر گرفته شد. این مجموعه در راستای وجود پتانسیل کاشت گیاهان دارویی در منطقه و همجواری مجموعه انستیتو پاستور در روستای اکنلو  طراحی خواهد شد. هدف آن، امکان استراحت و بهره گیری از دمنوشهای طبیعی و طب سنتی و آشنایی با فواید گیاهان دارویی خواهد بود.

همچنین کمپ یامدرسه طبیعت با وجود طیف وسیع کودکان و نوجوانان در مخاطبین غار با هدف تجربه کشاورزی و زندگی در طبیعت ایجاد شد. ویلاهای کشاورزی برای تجربه زیستن در محیط کشاورزی و کاشت و مجموعه اقامتی ویلاها با زمین های کشاورزی از دیگر امکانات مختلفی است که در طرح منظور شد.

از سویی دیگر به منظور رونق بخشی به مجموعه گردشگری، علاوه بر گردشگری سلامت، کشاورزی، غذا و طبیعت ،گردشگری های دیگری چون گردشگری تفریحی و گردشگری آموزشی نیز در طرح نهایی پیشنهادی در نظر گرفته شد.

روند طرح نهایی مسابقه

طرح نهایی مجموعه گردشگری با سناریوی بازدید از غار آغازشد. در ابتدای ورود به مجموعه مسیر سواره مسدود شد. این مسیر تبدیل به زیرگذر شده و به جای آن میدانی محصور با کاربریهای تجاری در نظر گرفته شد. عرصه ای عمومی که در بدو ورود امکان گرد هم آمدن را فراهم می آورد و در نهایت به مسیر بازار منتهی می شود.

مسیر بازار همانند بازارهای سنتی شهرهای ایرانی در اینجا نیز به عنوان ستون فقرات مجموعه در نظر گرفته شد. این مسیر عنوان مسیری پویا، کاربریهای مجموعه را به غار و به یکدیگر مرتبط می سازد و در امتداد مسیر جاده حسن آباد امتداد یابد.

کاربریهای تجاری متنوع نیز در مسیر بازار در نظر گرفته شد. این کاربریها شامل رستورانها و کافی شاپهای مختلف است. در این کاربریها علاوه بر عرضه غذاهای محلی و دمنوشهای گیاهی، کارگاههای آموزش و فروش صنایع دستی و فروش محصولات کشاورزی ارگانیک برگزار خواهد شد. از سویی دیگر بازار تبدیل به سروستانی در مجموعه می گردد. این راسته حرکتی در طول پروژه حرکت کرده به عنوان مسیر اصلی موجب خوانایی آن می گردد.

در طول مجموعه ارجحیت به مسیر پیاده داده شد. بنابراین مسیر سواره به حداقل کاهش یافت و با ماشین های برقی جایگزین شد.

به منظور در نظر گرفتن امکان فازبندی مجموعه شبکه ای در کل سایت در نظر گرفته شد.

مخاطبین این مجموعه را طیف وسیعی از افراد تشکیل می دهند. بنابراین مجموعه اقامتی متنوعی شامل (ویلا،کمپ، هتل چهارستاره، ویلای VIP و ویلای کشاوری) پیش بینی شد. در طراحی مجموعه اقامتی ویلاها از الگوی معماری روستاهای همدان( توسعه افقی و مقیاس خرد) و مصالح سنگ و چوب استفاده شد.