تم پارک‌ها
تعریف
پارک تفریحی یا amusement park پارکی است که شامل جاذبه‌های متعددی همانند بازی های متنوع و همچنین رویدادهای سرگرم کننده است.پارکهای موضوعی یا تم پارک‌ها، نوعی پارک تفریحی هستند که ساختار و جاذبه‌های خود را حول یک مضمون مرکزی شکل می‌دهند که اغلب دارای فضاهای متعدد هستند. بر خلاف کارناوال ها و فان فیرهای متحرک، تم پارک‌ها در یک فضای مشخص مستقر هستند و برای بهره برداری طولانی‌مدت ساخته شده‌اند. این مکان‌ها نسبت به پارکهای شهری و زمین‌های بازی، متنوع تر و با پرداخت بیشتری هستند و معمولا جذابیت‌های خود را برای گروه های سنی گوناگون تعریف می‌کنند. در حالی که پارکهای تفریحی اغلب حاوی محوطه های با تم های متنوع هستند، تمرکز پارکهای موضوعی یا تم پارک‌ها، حول یک موضوع یا گروهی از سوژه‌های مرتبط به هم شکل می گیرد. در طراحی پارک هفتم تیر یزد، نمونه های موردی تم پارک‌ها مورد بررسی قرار گرفتند.
Open Air Exhibition Grounds of the Estonian Road Museum
پروژه Open Air Exhibition Grounds of the Estonian Road Museum که در روستایVarbuseدر کشور Estonia واقع شده توسط معمار Salto AB طراحی شده است و نمونه ای از تم پارک‌ها محسوب می شود.
کانسپت اصلی طراحی این مجموعه بر اساس جاده‌ای است که هنگام گذر از آن مناظر متفاوتی بیینده را احاطه خواهد کرد. در این پروژه دارای ۸ مسیر است که هر کدام عملکرد متفاوتی دارد و این مسیرهای ویژه با چشم‌اندازهای اطراف خود فضایی شبیه به یک فیلم کمیک به وجود آورده‌اند. یکی از مهمترین اهداف پارک آموزش مسائل ترافیک شهری به کودکان است.
Shanghai Houtan Park
پارک Shanghai Houtan با مساحتی بالغ بر 14000مترمربع در شهر شانگهای چین، کنار رودخانه Huangpu واقع شده است. این مجموعه توسط Turenscape طراحی شده است و نمونه ای از تم پارک‌ها محسوب می شود. این پارک در سایتی که قبلا کاربری صنعتی داشته احداث شده و از اهداف طراحی آن میتوان به کنترل سیل، استفاده مجدد از ساختارهای موجود و متریال‌های صنعتی باقی مانده، ایجاد کشاورزی شهری، تصفیه آب‌های آلوده رودخانه و بازگرداندن زیبایی به سایت پروژه اشاره کرد.
هدف از توسعه این پارک ایجاد یک نمایشگاه با رویکرد فضاهای سبز است که از ماه می تا اکتبر پذیرای عموم مردم بوده و در عین حال یک پارک دائمی و فضایی برای برگزاری رویدادها باشد.
اولین دغدغه‌ی این پروژه بازگرداندن کیفیت‌های محیطی به فضا است. سایت پروژه از فضاهای متروکه، با سابقه‌ی توسعه‌ی صنعتی است، و رودخانه‌ای که این سایت در کنار آن قرار گرفته است، از آلوده‌ترین رودخانه‌هاست. در این راستا مهمترین هدف این پروژه تبدیل این فضا به یک عرصه‌ی عمومی امن و خوشایند است. چالش دوم توسعه، بهبود وضعیت کنترل سیل است. این امر از طریق جایگزینی سیل‌بندهای غیرقابل نفوذ با راهکارهای پایدارتر میسر شده است. چالش سوم توسعه، خود سایت و خصوصیات آن است. این فضا با طول 1.7 کیلومتر و عرض 30 تا 80 متر بین رودخانه و بزرگراه محصور شده است. استراتژی‌های بازآفرینی این طرح شامل ارائه‌ی مجموعه‌ای از خدمات اکولوژیک از قبیل تولید غذا، کنترل سیل و الگوی حرکت آب و ایجاد یک زیستگاه مفرح با هدف آموزش و خلق زیبایی است. در مجموع این سایت فرصتی برای تفریح، آموزش و تحقیق فراهم می‌کند.
به منظور تصفیه‌ی آب رودخانه از راهکارهایی چون افزایش سطح اکسیژن آب از طریق ایجاد اختلاف سطح در مسیر حرکت آن و کاشت گونه‌های گیاهی جذب‌کننده آلودگی آب در فضای تالاب شکل مرکز سایت استفاده شده است. این تالاب با کاهش خطر فرسایش خاک به عنوان یکی از عوامل افزایش‌دهنده تاب‌آوری سایت در مقابل خطر سیل عمل می‌کند.
برای حل کردن اختلاف ارتفاع 3 تا 5 متری بین جاده و رودخانه از تراس‌هایی استفاده شده است که این تراس‌ها در عین فراهم نمودن فضایی برای کاشت گونه‌های گیاهی، یادآور شکل خاص کشاورزی به عنوان یکی از میراث‌های شهر شانگهای قبل از توسعه‌ی صنعتی محله در قرن بیستم است. برای کشاورزی از گونه‌های گیاهی استفاده شده است که نشانگر تغییرات فصول در طول سال هستند، مانند: شکوفه‌های طلایی در بهار، گل‌های آفتابگردان در تابستان، برنج در پاییز و شبدر سبز در زمستان. این فضا به شهروندان فرصتی می‌دهد تا در مورد کشاورزی و مزرعه‌داری در شهر آموزش ببینند.
مسیرهای پیاده‌روی با سکوها و کانتینرهایی تلفیق شده‌اند که از آن‌ها به عنوان فضاهایی برای گردهمایی و مکث استفاده می‌شود. از جمله این فضاهای مکث میتوان به باغ معلقی اشاره کرد که بر پایه ساختارهای کارخانه‌ی قدیمی ساخته شده است. از درختان بامبو و برخی دیگر از گونه‌های گیاهی بومی چین برای جدا کردن فضاها استفاده شده است. از این فضاهای احاطه شده توسط درختان برای نمایش هنرهای مدرن و میراث صنعتی توسعه‌ی گذشته استفاده می‌شود.
پارک Houtan به عنوان یک زیستگاه طبیعی با زیرساخت‌های اکولوژیک خود محیطی را برای پیوند جامعه و طبیعت فراهم می‌کند و در عین حال تاب‌آوری فضای حاشیه‌ی رودخانه را در مقابل خطر سیل بالا می‌برد. این پارک یادآور خاطرات گذشته و آینده‌ی شهرنشینی بر پایه اصول اکولوژیک است و فضایی است که در آن کیفیت‌های زیبایی‌شناسی و عملکردی به حداکثر رسیده است. پوشش گیاهی پارک نمایش‌دهنده‌ی چهار فصل سال است. کاشت گیاهان با تأکید بر رنگ و بافت صورت گرفته تا تجربه‌ی افراد، به ویژه در ماه‌های سردسیر سال را غنا بخشد. عطر و طعم مهمترین فاکتور در انتخاب گونه‌های گیاهی است. این پارک فضاهایی برای پیک‌نیک‌های خانوادگی و مدیتیشن است.
این پروژه سیستم زندگی را نشان می‌دهد که در آن زیرساخت‌های زیست محیطی خدمات مختلفی را برای جامعه و طبیعت ارائه می‌کنند که میتوان به مواردی مانند کنترل سیل و تصفیه آب اشاره کرد. این طراحی پساصنعتی مناظر منحصر به فردی را نشان می‌دهد که یادآور خاطرات گذشته و زیست آینده هستند. این مجموعه ادای احترامی به مناظر جدیدی است که در آن متریالی با کیفیت پایین به محصولی با کیفیت بالا تبدیل شده است.
Lemving Skatepark
این پروژه در سال 2013 با مساحت ۲۲۰۰ مترمربع در شهر Lemvig کشور دانمارک توسط گروه معماری EFFEKT طراحی شده است. هدف اصلی طراحی این مجموعه تبدیل یک فضای رها شده در شهر به یک فضای پویا و چندعملکردی با محوریت بازی اسکیت است که پذیرای اقشار مختلف جامعه در همه سنین باشد. این مجموعه در مدت کوتاهی تبدیل به یک کانون برای علاقه مندان به بازی اسکیت در شهر و در مناطق اطراف شده است.
در اسکیت پارک Lemving بین افراد در جامعه محلی تعاملی به وجود آمده و همچنین محیطی با هدف بازی و آموزش اسکیت برای همه‌ی سنین خلق شده است.
Tree Museum
پروژه موزه درخت با مساحت 75000 مترمربع در شهر Zurichواقع شده و طراحی این مجموعه را Enzo Eneaبرعهده داشته است و نمونه ای از تم پارک‌ها محسوب می شود. این پروژه موزه‌ای در فضای باز است که توسط جداره‌های سنگی به قطعات مختلفی تقسیم شده‌است که برای بیننده حس تنوع فضایی را ایجادمی‌کنند. موزه‌ی درخت کلکسیونی از درختان معمار منظر سوییسی Enzo Eneaاست. در این موزه 50 درخت در 25 گونه‌ی متنوع و با بیش از 100 سال عمر به عنوان درختان اصلی کاشته شدند. از تکنیک‌های قدیمی هنر باستانی بونسای در این موزه استفاده شده است. در کل این پروژه بیش از 2000 گونه‌ی گیاهی بومی وجود دارد که Enea در بیش از 17 سال جمع‌آوری کرده است.
معمار این پروژه برای به اشتراک گذاشتن تجربیات خود در رابطه با درختان تصمیم به ساخت این موزه گرفت. او سعی داشت به بینندگان نشان دهد همانقدر که اشیا در موزه‌ها شایسته نگهداری و مراقبت هستند، بایستی از درختان نیز در محیط نگهداری شود. بازدیدکنندگان هنگام عبور از داخل موزه از قاب‌هایی که با دیوارهای سنگی ساخته شده‌اند درختان را در زوایای متفاوت تماشا می‌کنند. طراح سعی داشته به بینندگان حسی متفاوت نسبت به درختان القا کند که نه فقط به عنوان عناصری که فضا را پر کرده اند بلکه به عنوان مخلوقات طبیعی ارزشمند، شایسته‌ی تحسین‌اند. هاله ای از جاودانگی و آگاهی از «زمان» حتی با وجود فشارهایی که در دنیای امروز به انسان معاصر وارد می‌شود موزه را به مکانی برای تفکر و مشاهده آرام تبدیل کرده‌است.
Cages for Macaws
پارک Cages for Macawsبا مساحت 1375 مترمربع در شهر بارسلونا اسپانیا واقع شده است و نمونه ای از تم پارک‌ها محسوب می شود. طراحان این مجموعه EnricBatlle& Joan Roig, arquitectosهستند. این پروژه در ابتدا باغی پر از درختان نخل در سایزها و ارتفاع‌های متنوع بوده است که به عنوان فضایی برای زیست طوطی‌ها شناخته می‌شد. حضور پر سر و صدا با رنگ‌های زیبای پرندگان این بخش از باغ را به فضایی شاخص در شهر تبدیل کرده بود. طراحی قفس‌ها مطابق با استانداردهای باغ وحش صورت گرفته است. تمرکز پروژه بر روی طراحی قفس‌ها بوده است و در پی آن محیطی دور تا دور برای گردش و تماشای بازدیدکنندگان خلق شده است. قرارگیری قفس‌ها در جهات مختلف پرسپکتیوهای متنوعی را به بیننده می‌دهد.
